روایت “روز آن لاین” درباره شکست برنامه جذب ایرانیان خارج از کشور
نگاه کاسبکارانه به ایرانیان خارج کشور، در این سالها نتیجه ای نداشت و زمینه بازگشت آنان فراهم نشد. در این میان اخباری هم که از برخوردهای امنیتی انجام شده با ایرانیان بازگشته به وطن منتشر شد، اقدامات دولت را بی اثر کرد.
پناهنده نیوز – چند روزی است که اخبار مربوط به محاکمه و حکم زندان طویل المدت برای “سراج الدبن میردامادی” که تازه از خارج به ایران برگشته بود در رسانه ها و شبکه های اجتماعی مجازی سر و صدای بسیاری راه انداخته است. حداقل دو زندانی معروف نیز در داخل زندانها از ایرانیان مقیم خارج کشور بودند که در برگشت به ایران دچار مشکل شدند.
سعید عابدینی و امیر حکمتی دو شهروند ایرانی – آمریکائی هستند که آنها نیز از دو سال قبل و پس از آمدن به ایران به زندانهای طویل المدتی محکوم شده اند و هنوز فعالیتهای بین المللی و خانوادگی برای آزادی آنها به نتیجه نرسیده است.
این درحالی است که “حسن روحانی” رئیس جمهور اسلامی همواره از زمان ورود به مبارزات انتخاباتی خود در ابتدای سال ۱۳۹۲ تا کنون که یک سال از به دست گرفتن دولت توسط او و همکارانش می گذرد، بر موضوع بازگشت ایرانیان مقیم خارج به کشور و اهمیت فوق العاده آن تاکید دارد.
“روز آنلاین” در یک گزارش به بررسی این موضوع پرداخته است و ضمن ذکر سوابق موضوع، مشکلات و موانع موجود بر سر راه این پروژه دولت حسن روحانی را مورد بررسی موشکافانه قرار داده است. متن کامل این گزارش را در زیر می توانید مطالعه کنید.
شکست برنامه جذب ایرانیان خارج از کشور
حسن روحانی چند روز پیش در جمع کسانی که “جوانان نخبه کشور” نامگذاری شده بودند، ضمن تاکید بر استفاده از نخبگان حاضر در داخل کشور گفت: “باید با برنامه‌ریزی و عمل، زمینه جلب و جذب نخبگانی را که از کشور مهاجرت کرده‌اند، فراهم آوریم.”
در سالهای گذشته و حتی پیش از آغاز به کار دولت روحانی، مسئولان اجرایی کشور خواستار بازگشت ایرانیان خارج کشور می شدند. از نظر این مسئولان، ایرانیان خارج کشور که سرمایه مالی هنگفتی دارند، در اولویت قرار دارند. پس از آنان نخبگان و تحصیلکردگان هستند که در بحران “فرار مغزها” از کشور خارج شده و دیگر برنگشته اند.
سردبیر روزنامه راستگرای رسالت در اواخر سال ۱۳۸۹طی یادداشتی درباره ضرورت بازگشت ایرانیان خارج از کشور، این نگرش درون حکومتی را به خوبی ترسیم کرد. او نوشته بود: “بیش از ۵۰۰موسسه علمی و فرهنگی و اقتصادی فعال به نام ایرانیان مقیم خارج کشور ثبت شده است. در این موسسات عناصر نخبه‌ای وجود دارند که میخواهند خدمتی به مردم خود بکنند. ثروت ایرانیان مقیم خارج کشور با بیش از ۸۰۰میلیارد دلار تخمین زده میشود. بسیاری از چهره‌های علمی معتبر جهان در مراكز علمی و در رشته‌های گوناگون را ایرانیان تشكیل می دهند كه شهرت جهانی دارند امروز كه كشور در مسیر پیشرفت و ترقی و خدمت بی منت به مردم قرار دارد، بسیاری از ایرانیان مقیم خارج میخواهند در خدمت به مردم و پیشرفت كشور سهیم باشند. دولت باید با ارتباط معقول و منطقی با ایرانیان خارج كشور زمینه‌های این خدمت و همكاری را مهیا كند.”
نگاه کاسبکارانه به ایرانیان خارج کشور، در این سالها نتیجه ای نداشت و زمینه بازگشت آنان فراهم نشد. در این میان اخباری هم که از برخوردهای امنیتی انجام شده با ایرانیان بازگشته به وطن منتشر شد، اقدامات دولت را بی اثر کرد.
برای نمونه بازداشت و حبس گروهی از چهره های دانشگاهی در این سالها، همچون رامین جهانبگلو، آرش علایی، کامیار علایی، امید کوکبی و حمید بابایی نشان می داد که خطر بازگشت به ایران حتی برای استادان دانشگاه و دانشجویان نیز وجود دارد.
پس از انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری ایران، آنچنان که در ایران مرسوم است، وعده فراهم کردن زمینه بازگشت ایرانیان خارج از کشور نیز مطرح شد. و با توجه به پایگاه رای دهندگان به روحانی وعده هایی درباره حل مشکلات ایرانیان منتقد و معترض خارج از کشور نیز داده شد. او حتی یکبار گفته بود: “راه را برای کسانی که خواهان بازگشت و وحدت هستند هموار کنیم.” و اینکه “باید کمک کنیم از مشکلات و اختلافات عبور کنیم و مشکل را افزون نکنیم. یعنی آنها که آماده‌ی بازگشت هستند راهشان را تسهیل کنیم؛ چون توبه برای همه است.”
گرچه این سخنان مورد استقبال ایرانیان منقد خارج از کشور قرار نگرفت، اما حتی همین اظهارات نیز رضایت نهادهای قضایی و امنیتی را در پی نداشت. وزارت اطلاعات “کمیته بازگشت ایرانیان خارج از کشور” را تشکیل داد که با نماینده وزارت خارجه جلساتی مشترک را برگزار می کردند و ایمیلی اعلام شد تا کسانی که خواستار بازگشت هستند، وضعیت خود را استعلام کنند.
وزیر اطلاعات نیز اظهاراتی درباره بازگشت ایرانیان خارج از کشور در ابتدای وزارت خود مطرح کرده بود که بعد از واکنشهای شدید محافظه کاران، ترجیح داد که سکوت کند.
در این ماه ها چند تن از چهره های سیاسی نزدیک به اصلاح طلبان هم که به ایران بازگشته بودند، دستگیر و زندانی شدند و سخنگوی قوه قضائیه از محاکمه غیابی گروهی دیگر از ناراضیان خارج از کشور خبر داد.
به این ترتیب به نظر می رسد که برنامه دولت روحانی برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور، شکست خورده باشد. چند روز پیش سایت راستگرای پارس در گزارشی با عنوان “چگونه روند ورود فتنه گران به داخل كشور متوقف شد؟” نوشت: “بعد از انتخابات ۲۴خرداد ۹۳، برخي فتنه گران كه از كشور گريخته بودند تلاش هاي بسياري كردند كه مجددا به داخل برگردند ليكن با عمليات وسيع قضايي و برخي نهادهای مختلف نظام، عملا روند بازگشت آنها متوقف شد.”
در این گزارش آمده بود: “جلساتي بين فتنه گران خارج نشين در مورد بازگشت به كشور صورت گرفت. در اين جلسات اطلاعات برخي سرشاخه هاي داخلي آنها نيز مورد بحث قرار گرفت در عين حال متاسفانه برخي از درون دستگاه اجرايي براي مساعد بودن شرايط جهت فعاليت مجدد آنها پالس هايی مثبت ارسال می كردند.”
نویسنده گزارش اضافه کرده بود: ” فتنه گران كه تصور مي كردند فضاي عمومي و پشتيباني در دستگاه اجرايي دارند تصميم گرفتند در قالب چند لايه وارد كشور شوند.بر اساس اين تصميم، مقرر شد بستگان برخي مقامات عالي نظام كه در فتنه موثر بوده اند در ابتدا وارد شوند كه بعد از عدم برخورد و ريختن قبح ورود فتنه گران، ساير افراد نيز روند بازگشت را آغاز كنند.”
در پایان این گزارش آمده بود: “بررسي هاي «پارس» نشان مي دهد دستگاه قضايي در اين زمينه تحت فشار بسياري قرار دارد ليكن با جمع بندي صورت گرفته و پشتيباني مسئولين ارشد قضايي، دادستاني و قضات با قاطعيت مضاعف به اين پرونده ها رسيدگي مي كنند.”
سایت جرس در گزارشی که پانزدهم تیرماه درباره این موضوع منتشر شد، تاکید کرد که طرح روحانی برای بازگشت ایرانیان شکست خورده است.
