چه کسی کندی را کشت؟
جان اف کندی روز ۲۲ نوامبر سال ۱۹۶۳ در شهر دالاس تگزاس ترور شد. فردی به نام لی هاروی اوسوالد متهم به قتل و بازداشت شد. دو روز بعد، قبل از تکمیل تحقیقات اویه و بدون اینکه محاکمه ای برگزار شده باشد، لی هاروی اوسوالد به هنگام انتقال از اداره پلیس به زندان ایالتی توسط فردی به نام جک روبی کشته شد.
این چکیده تمام اطلاعاتی است که در مورد این حادثه مهم می توان آن را مستند و قطعی تلقی کرد. حادثه ای که به اعتقاد بسیاری از مورخان و کارشناسان سیاست آمریکا تاثیر گذارترین رویداد سیاسی نیمه دوم قرن بیستم در آن کشور بوده است.
س از گذشت پنجاه سال این حادثه هنوز هم ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است. هنوز هم جان اف کندی محبوبترین رییس جمهور آمریکا تلقی می شود و اسرار مربوط به ترور وی مثل آرزوهای کسانی که وی را نماد تحول می دانستند هیچ مرزی نمی شناسد. وقتی از ترور جان اف کندی صحبت می شود واقعیات و تصورات، فرضیات و تحقیقات و نقش و سهم عوامل گوناگون در این حادثه و روند پیگیری آن در هم می آمیزند. هر چه که حقایق بیشتری کشف و یا عنوان می شود سئوالات و ابهامات تازه ای به میان می آید.
فقدان پاسخ قطعی و تداوم تحقیقات و فرضیه ها
یک هفته پس از ترور جان اف کندی و همزمان با تحقیقات اف بی آی ، لیندون جانسون رییس جمهور وقت کمیته ویژه ای را مامور تحقیقات کرد که به خاطر هدایت آن توسط ارل وارن رییس دیوان عالی به کمیته تحقیق وارن مشهور شد. هر دو این تحقیقات در نتایج خود اعلام کردندکه لی هاروی اوسوالد به تنهایی این ترور را برنامه ریزی کرده و انجام داده است.
اما تحقیقاتی که در فاصله سالهای ۱۹۷۶ تا ۱۹۷۸ در زمان بازگشت دموکرات ها به قدرت توسط مجالس قانونگذاری آمریکا انجام شد اعلام کرد که نتایج کمیته تحقیق وارن و اف بی آی غیرقابل اتکا هستند و مرگ جان اف کندی نتیجه یک طرح و اقدام توطئه گرنه گسترده تری بوده است.
این تحقیقات البته افزود که برخلاف شایعاتی که در آن زمان مطرح می شد ترور کندی به تنش های دوران جنگ سرد ارتباطی نداشته و دولتهای اتحاد شوروی و کوبا در آن دخالت نداشته اند. در عین حال افزود که این ترور توسط باندهای تبهکار سازمان یافته و یا گروههای کوبایی مخالف حکومت کاسترو اجارا نشده هر چند عناصری از این گروهها ممکن است در آن نقش داشته باشند.
بخش اعظم این تحقیقات هیچگاه علنی نشد و مدارک مورد استناد در گزارش نهایی آن طبق مقررات کنگره آمریکا به مدت پنجاه سال جزو اسناد محرمانه طبقه بندی شدند.
در غیاب پاسخ قانع کنده از سوی مراجع رسمی از یک سو فرضیه های توطئه شکل گرفته و رواج وسیعی پیدا کردند و از سوی دیگر شمار زیادی از مورخان و نویسندگان کندوکاو حول این حادثه را طی دهه های گذشته موضوع کار خود قرار داده اند.
در این تحقیقات مستند می توان دید که به همان میزانی که شخصیت قربانی این ترور جذاب و حتی منحصر به فرد به نظر می رسد، شخصیت عامل ترور نیز اسرارآمیز و در خور تحقیق است. اگر با بررسی جایگاه کندی در سیاست وقت آمریکا می شود سرنخ هایی برای یافتن انگیزه های این اقدام پیدا کرد با کندو کاو در شخصیت و زندگی اوسوالد می شود حداقل برخی از شایعات را کنار زد و از مهمترین جنایت سیاسی قرن بیستم پرده برداشت.
رمزهای لی هاروی اوسوالد
لی هاروی اوسوالد از لحظه ای که ماشه اسلحه را کشید و به شهرت رسید تا پایان عمر خود ۴۸ ساعت بیشتر زنده نماند و این فرصت برای شناخت وی کافی نبود. به همین دلیل وی به موضوع یکی از گسترده ترین تحقیقات بدل شده است.
