پناهجویان ایرانی و افغان در کانال مانش دنبال چه میگردند؟

وزیر کشور بریتانیا اعلام کرد که پناهجویان قایق سوار به هیچ وجه نمی توانند در بریتانیا بمانند.

به گزارش پناهنده نیوز، افزایش تعداد قایقهای حامل پناهجویان عمدتا ایرانی و بعضا افغان در کانال مانش نگرانی جدی مقامات دولت بریتانیا را به دنبال داشته است. وزیرکشور و حتی نخست وزیر بریتانیا از این میترسند که درگیر ماجرائی شوند مانند آنچه پنج سال قبل باعث بروز بحران سیاسی در استرالیا به خاطر پناهجویان قایق نشین شد. این موضوع عامل انتقاد از دولت و وزارت کشور بریتانیا شده و فشار سیاسی منتقدان بر دولت برای برخورد با این روند شدت گرفته است.

روز سه شنبه ۱ ژانویه ۲۰۱۹ در اولین روز سال میلادی جدید وزیر امور مهاجرت و پناهندگی بریتانیا که تعطیلاتش را به خاطر همین بحران نیمه کاره گذاشت و به دفترش در لندن برگشت اعلام نمود که پناهجویان قایق سوار نمی توانند در بریتانیا بمانند. او همچنین گفت که دولتهای فرانسه و بریتانیا تصمیم گرفته اند که گشت های دریایی را بیشتر کنند و با پدیده قایقهای حامل پناهجویان در دریای مانش برخورد جدی نمایند. او تهدید کرد که دولت بریتانیا تمام توانش را به کار خواهد برد که این قایق سواران نتوانند در اجرای مقصودشان یعنی ورود به خاک بریتانیا موفق شوند.

یک روز بعد، در پی سخنان وزیر امورمهاجرت بریتانیا مبنی بر شناسائی و متلاشی کردن باندهای قاچاق انسان، سازمان جرایم ملی بریتانیا گفت که یک ایرانی ۳۳ ساله و یک مرد ۲۴ ساله بریتانیایی در شهر منچستر در رابطه با موضوع قایق سواران کانال مانش دستگیر شده اند. هنوز اطلاعات بیشتری در این باره منتشر نشده است.

ماجرای قایقهای پناهجویان ایرانی که از فرانسه توسط عبور از کانال مانش راهی بریتانیا میشوند وقتی نگران کننده شد که روز جمعه ٧ دی ماه (۲۸دسامبر) تعداد ۱۲پناهجو در دو قایق در سواحل دوور در بریتانیا بازداشت شدند. به گفته مسئولان از این ۱۲ نفر به جز یک سوری بقیه ایرانی بودند. روز ۳۱ دسامبر نیز یک قایق دیگر که حامل پناهجویان ایرانی بود از آب گرفته شد.

با احتساب این دو بار آخر، مشخص شد که در دو ماه گذشته بیش از ۲۳۰ نفر موفق شده اند که خود را با قایق به بریتانیا برسانند. در هفته‌های گذشته هم بارها قایق‌های حامل مهاجران و پناهجویان ایرانی از آب گرفته شده بود. مسافران قایقها بیشتر پناهجویان ایرانیانی هستند که سوار برقایق‌های کوچک از فرانسه و از طریق کانال مانش راهی سواحل جنوب شرق بریتانیا می‌شوند.

قایقها و قایق سواران از کجا می آیند؟

گفته میشود که این پناهجویان قایق سوار از کاله در فرانسه منشاء میگیرند. افرادی که چند ماه است بی سرپناه در جنگلهای اطراف کاله به سر میبرند و با بسته شدن راههای سوار شدن به کامیونها، حالا تصمیم گرفته اند به دریا بزنند و شانس خود را این بار با روش جدیدی بیازمایند. این پناهجویان با این امید سوار قایقها میشوند که در نزدیکی سواحل بریتانیا پلیس مرزی بریتانیا آنها را از آب بگیرند و به داخل خاک بریتانیا ببرند و آنجا درخواست پناهندگی بدهند.

یک مقام بریتانیائی به رسانه های آن کشور گفته که دولت بریتانیا عمدتا به دلیل وضعیت حقوق بشر در ایران، پناهجویان ایرانی را به کشورشان بازنمی‌گرداند و اطلاع عمومی از این موضوع باعث هجوم ایرانی‌ها به بریتانیا و به وجود آمدن پدیده پناهجویان کانال مانش شده است.

اگر این حرکت پناهجویان بوسیله قایقهای نامطمئن از طریق کانال مانش ادامه پیدا کند، مقامات بریتانیا بر سر یک دوراهی بسیار سخت قرار میگیرند. از یک سو غرق شدن و جان باختن این افراد در آبهای بریتانیا بدون اینکه به آنها کمکی شود میتواند جو تبلیغاتی بسیار بدی برعلیه دولت بریتانیا ایجاد کند. از سوی دیگر اگر به این افراد کمک شود و آنها را نجات دهند تعداد بیشتری تشویق به حرکت با قایقهای نامطمئن به سمت خاک انگلستان خواهند شد.

پیامدهای سیاسی ماجرا

تراژدی انسانی در آبهای مدیترانه در مورد پناهجویان قایق نشین همچنان ادامه دارد. ماهی نیست که قایقهای حامل پناهجویان از آفریقا به سمت سواحل ایتالیا در دریای مدیترانه دچار حادثه نشوند. هرسال چندین نوبت عکسهای دلخراشی از جنازه زنان و کودکان و مردانی در رسانه ها منتشر میشود که با امید زندگی بهتر میخواستند خود را به سواحل اروپا برسانند ولی طعمه دریا شدند.

بحران پناهجویان قایق نشین در آبهای نزدیک به استرالیا در سال ۲۰۱۳ میلادی نیز هنوز پیامدهای شوم خود را به صورت پناهجویان اسیر در اردوگاههای گینه نو و سرگردان در اندونزی به جا گذاشته است. در آن زمان تعداد قابل توجهی از پناهجویان ایرانی و افغان با تبلیغات قاچاقچیان انسان راهی اندونزی شدند تا سوار بر قایقهای مرگ خود را به سواحل استرالیا برسانند. غرق شدن چند قایق و کشته شدن تعدا زیادی از این افراد باعث ایجاد وحشت زیادی در استرالیا شد. چاپ عکس جنازه ها بر روی آب چنان مردم استرالیا را ترساند که آنها با رای دادن به محافظه کاران در انتخابات آن کشور خواستار برخورد قاطعانه با مسئله ورود پناهجویان قایق سوار شدند.

محافظه کاران که در تبلیغات انتخابات آن سال انتقادات زیادی را متوجه دولت حزب کارگر و موافقان ورود پناهجویان کردند، توانستند از نارضایتی مردم از پدیده ورود پناهجویان قایق سوار استفاده کنند و اکثریت پارلمان و در نتیجه دولت استرالیا را از آن خود کنند. نتیجه آن شد که مجلس تحت نفوذ محافظه کاران استرالیا قانونی را به تصویب رساند مبنی بر این که آن دسته از پناهجویانی که تلاش می کنند تا با قایق خود را به استرالیا برسانند از ورود به استرالیا برای کل عمر خود ممنوع شدند. دولت محافظه کار استرالیا وقتی روی کار آمد با اجرای اکید این قانون همه پناهجویانی را که در آبهای اطراف استرالیا سرگردان بودند دستگیر کرد، به آنها اجازه ورود به خاک استرالیا نداد و آنها را به جزایر دور افتاده ای در گینه نو منتقل نمود که هنوز هم عده ای از آنها همانجا هستند و درگیر یک فاجعه حقوق بشری میباشند.

اکنون در بریتانیا حزب کارگر، حزب اصلی مخالف دولت محافظه کار آن کشور می‌گوید در جریان قایقهای پناهجویان در کانال مانش، دولت نتوانسته کنترل وضعیت را به دست بگیرد و یکی از نمایندگان خود حزب محافظه‌کار یعنی حزب حاکم نیز از فقدان رهبری درست دولت در این ماجرا انتقاد کرده است. اما وزیر کشور بریتانیا گفته تلاش مهاجران برای طی کردن این سفر خطرناک باعث نگرانی جدی شده است.

زنگ خطری که با افزایش حرکت پناهجویان قایق سوار در کانال مانش به صدا در آمده باعث ترس فراوانی در حکومت بریتانیا برای تکرار فجایع دریای مدیترانه در سواحل بریتانیا گردیده است. خطر جدی که اصلا معلوم نیست واکنش جامعه و دولت بریتانیا به آن چگونه باشد.