اسکار دوم برای سینمای ایران ؛ آیا حق با اصغر فرهادی بود؟

عده ای از مردم می گویند کارگردان فیلم فروشنده آنقدر که به رعایت حقوق بشر در آمریکا حساس است به رعایت حقوق بشر در کشور خودش توجه ندارد.

به گزارش پناهنده نیوز، در مراسم اهدای جایزه اسکار که توسط آکادمی فیلم آمریکا هرساله به بهترینهای سینمای انگلیسی زبان و یک فیلم غیر انگلیسی زبان داده می شود، فیلم “فروشنده” ساخته اصغر فرهادی از ایران توانست افتخار بزرگی بیافریند و برنده جایزه بهترین فیلم خارجی سال ۲۰۱۷ بشود. این برای دومین بار بود که فیلمی از ایران این جایزه را می برد. بار اول نیز ۵ سال قبل همین کارگردان جایزه مذکور را برای فیلم جدائی “نادر از سیمین” دریافت کرد. اما عدم حضور فرهادی و عوامل این فیلم در مراسم اهدا جایزه بسیار بحث برانگیز شد.

در مراسم اکسار امسال که از غروب روز یک ‌شنبه،۲۶ فوریه در آمریکا آغاز شد و تا اوایل صبح به وقت ایران در روز دو‌شنبه، ۹ اسفند ۱۳۹۵ ادامه داشت، فیلم “لالا لند” یا عالم هپروت با بیشترین جوایز از جمله جوایز اسکار بهترین کارگردانی، بهترین هنرپیشه زن نقش اول، بهترین فیلم برداری و بهترین موسیقی توانست گوی رقابت را از رقیبان برباید و بر صدر نشیند.

از سوی اصغر فرهادی دو چهره برجسته ایرانی – آمریکائی یعنی خانم انوشه انصاری و پروفسور فیروز نادری جای او به آکادمی اسکار معرفی شدند تا اگر این جایزه به او تعلق گرفت بتوانند آن را دریافت کنند. خانم انوشه انصاری یک کارآفرین برجسته ایرانی در زمینه آی تی و پروفسور نادری از مدیران و دانشمندان برجسته ناسا می باشد. این بار آکادمی برخلاف رویه معمولش که مطابق آن حتما باید برندگان شخصا خود جایزه را دریافت نمایند، قبول کرد که نمایندگانی از سوی فرهادی در صورت برنده شدن روی صحنه بروند.

اصغر فرهادی بعد از این که اسم فیلم جدیدش به عنوان یکی از کاندیداهای نهائی دریافت عنوان بهترین فیلم خارجی معرفی شد، ابتدا بنا داشت به همراه دو هنرپیشه اصلی فیلم و سایر عوامل آن بر روی فرش قرمز اسکار حاضر شوند. اما با صدور پر سر و صدای فرمان اجرائی دونالد ترامپ رئیس جمهور نورسیده آمریکا پس از وارد شدن به کاخ سفید در اواخر ژانویه مبنی بر منع ورود پناهندگان و اتباع هفت کشور از جمله ایرانی ها به ایالات متحده، خانم ترانه علیدوستی هنرپیشه فیلم فروشنده اعلام کرد که به خاطر اعتراض به این فرمان به گفته او غیر عادلانه از شرکت در مراسم اسکار امسال انصراف می دهد.

به دنبال اعلام این موضوع از سوی خانم علیدوستی که با اظهار نظرات موافق بسیار و مخالفتهائی نیز روبرو شد، اصغر فرهادی هم اعلام کرد که حضور در مراسم اسکار امسال را تحریم می کند. برخی ایرانیان از جمله چند چهره سرشناس مقیم خارج کشور این تصمیم فرهادی را نوعی زیرکی کارگردان محبوب و موفق ایرانی برای مطرح شدن بیشتر و بالا بردن شانس برنده شدن فیلم در رای گیری نهائی دانستند.

در متن سخنان اصغر فرهادی که در غیاب او توسط انوشه انصاری در مراسم اسکار خوانده شد آمده بود:

افتخار بزرگی‌ است که برای دومین بار این جایزه با ارزش را دریافت می‌کنم. از اعضای آکادمی، گروهم در ایران، تهیه‌کننده‌ام «الکساندر ماله‌-گی» و پخش‌کنندگانم «کوهن مدیا» و «آمازون» تشکر می‌کنم. همچنین سپاسگزارم از همبستگی دیگر کاندیداهای بهترین فیلم خارجی.متاسفم که امشب در کنار شما نیستم، من به احترام مردم کشورم و شش کشور دیگر که با قانون غیرانسانی منع ورود مهاجران مورد بی‌احترامی واقع شدند به آمریکا نیامدم.

تقسیم‌بندی جهان به ما و دشمنان ما توسط سیاستمداران افراطی، باعث ترس می‌شود، ترسی که توجیهی‌ست دروغین برای خشونت‌ها و جنگ‌ها. جنگ‌هایی که مانع بزرگی بوده‌اند برای رسیدن به دموکراسی و رعایت حقوق بشر در کشورهایی که مورد تهاجم واقع شده‌اند.

سینماگران می‌توانند با چرخش دوربین‌هایشان به مشترکات انسانی، کلیشه‌هایی که از ملیت‌ها و ادیان مختلف ساخته شده است را بشکنند و زمینه‌ همدردی و به دنبال آن همبستگی مردمان جهان را فراهم کنند. همدردی چیزی‌ست که ما امروز بیشتر از هر زمان به آن نیازمندیم.

این متن که آشکارا و بی پرده به سیاستهای ضد مهاجرتی دونالد ترامپ تاخته بود و چند بار توسط حاضران در مراسم اسکار مورد تشویق قرار گرفت، توسط جواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز بسیار ستوده شد. اما عده قابل توجهی از ایرانی ها در شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی این پرسش را مطرح کردند که آیا کارگردان فیلم فروشنده آنقدر که به رعایت حقوق بشر در آمریکا حساس است به رعایت حقوق بشر در کشور خودش توجه دارد؟ عده ای نیز که تعداد آنها کم نبود هرچند از دریافت این اسکار ابراز خوشحالی می کردند ولی معتقد بودند که دادن این اسکار به فیلم فرهادی بیشتر انگیزه سیاسی داشته است تا به دلیل ارزشهای هنری این فیلم باشد.

بسیاری از مردم ایران از شنیدن خبر پیروزی دوباره فرهادی و به ویژه حضور پروقار دو ایرانی برجسته در آمریکا با ظاهری بسیار مقبول در مقابل چشمان میلیونها بیننده در سراسر جهان به عنوان نمایندگان نمونه مردم ایران، چنان خوشحال شدند که زیاد به متن خوانده شده از سوی فرهادی دقت ننمودند. به گفته برخی از هموطنان شاید هم این موضعگیری سیاسی فرهادی بیش از موقعیت طلبی یک محاسبه زیرکانه و درست حرفه ای برای آوردن این جایزه مهم برای دومین بار به خانه بود که همه هموطنان ایرانی حالش را بردند.

اسامی برندگان اسکار ۲۰۱۷ در مهمترین بخشها به شرح زیر می باشند:

بهترین فیلم:

• فیلم Moonlight

بهترین کارگردان:

• دیمین شزل برای فیلم La La Land

بهترین بازیگر مرد:

• کیسی افلک برای فیلم Manchester by the Sea

بهترین بازیگر زن:

• اما استون برای فیلم La La Land

بهترین فیلم‌نامه اوریجینال:

• فیلم Manchester by the Sea

بهترین فیلم‌نامه‌ی اقتباسی:

• فیلم Moonlight

بهترین بازیگر نقش مکمل مرد:ماهرشالا علی برای فیلم مون لایت

بهترین بازیگر نقش مکمل زن: وایولا دیویس برای فیلم حصارها

بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان: فروشنده از ایران