غیبت جمهوری اسلامی در فرانکفورت و فضای مناسب برای نویسندگان ایرانی

غرفه های جمهوری اسلامی بسته بود. ولی تعداد زیادی از ایرانیان حضور فعالی در این نمایشگاه داشتند و جوایزی نیز برنده شدند.

به گزارش پناهنده نیوز، به دنبال عملی شدن تهدید وزارت ارشاد اسلامی برای تحریم نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت به خاطر دعوت از سلمان رشدی برای سخنرانی افتتاحیه، امسال غرفه های جمهوری اسلامی و انتشاراتی های وابسته به نهادهای حکومتی ایران در فرانکفورت خالی ماند. این موضوع باعث شد تا عده ای از نویسندگان ایرانی بتوانند با خیال راحت تر از همیشه در نمایشگاه فرانکفورت به رفت و آمد و فعالیت بپردازند. سلمان رشدی در سخنرانی اش در افتتاحیه نمایشگاه کتاب فرانکفورت از جهانیان خواسته بود که از آزادی بیان در برابر تعصب مذهبی و فرصت طلبی سیاسی دفاع کنند.

به نقل از زمانه، غرفه ایران که ۲۰۰هزار یورو اجاره بهای آن است اکنون فقط نامه رهبر جمهوری اسلامی به جوانان اروپایی و آمریکای شمالی را در میان مردم پخش می کند. این تنها فعالیت ایران در بزرگ ترین نمایشگاه کتاب جهان است. جمهوری اسلامی مقابل غرفه ایران پلاکاردی نصب کرده به رنگ سبز با این مضمون که سخنرانی سلمان رشدی در افتتاحیه نمایشگاه کتاب فرانکفورت با سوءاستفاده از آزادی بیان به معنای توهین به یک میلیارد مسلمان و نقض حقوق بشر است. به همین دلیل هم جمهوری اسلامی  از شرکت در نمایشگاه کتاب فرانکفورت خودداری کرده است.

این در حالی است که عباس صالحی، معاونت فرهنگ ارشاد اسلامی در حین برگزاری نمایشگاه کتاب فرانکفورت اعلام کرده که تیراژ نزولی کتاب در ایران هشداردهنده است .به گفته عباس صالحی در شش ماهه امسال متوسط تیراژ کتاب در ایران ۱۸۳۱ نسخه بوده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته با متوسط تیراژ ۲۰۱۷ نسخه کاهش ۱۲ درصدی داشته است. معاون وزیر ارشاد وضعیت نشر ایران را “بحرانی” توصیف کرده است.

با وجود تحریم جمهوری اسلامی دست کم ۱۰ ناشر ایرانی، بیشتر از خارج کشور، از دستور ارشاد اسلامی سرپیچی کردند و در شصت و هفتمین نمایشگاه کتاب فرانکفورت آثارشان را عرضه کردند. همچنین تعداد زیادی از ایرانیان حضور فعالی در این نمایشگاه داشتند و جوایزی نیز برنده شدند.

” نوید کرمانی” در این دوره از نمایشگاه کتاب فرانکفورت جایزه صلح کتابفروشان آلمان را به دست آورد. این جایزه روز یکشنبه، ۱۸ اکتبر در کلیسای تاریخی پاول در فرانکفورت به او اهدا می شود.برای نخستین بار در تاریح جایزه صلح کتابفروشان آلمان، این جایزه معتبر به نویسنده ای اهدا می شود که تابعیت ایرانی دارد.کرمانی شهامت ناشران ایرانی مستقل در نمایشگاه کتاب فرانکفورت را ستوده و گفته است که حتماً از غرفه آن ها بازدید خواهد کرد.

لیلا اعظم زنگنه که در پاریس از پدر و مادری ایرانی متولد شده، یکی از ستارگان ادبی نمایشگاه کتاب فرانکفورت است. او غروب امروز، شنبه، ۱۷ اکتبر نخستین رمانش را که به تازگی با عنوان «یک جادوگر – ناباکوف و خوشبختی» از انگلیسی به آلمانی ترجمه و منتشر شده، به علاقه‌مندانش معرفی می کند. زنگنه که اکنون در دانشگاه هاروارد ادبیات تدریس می کند، در این رمان نشان می دهد که چگونه با آثار ناباکوف نه تنها زنانگی‌اش را کشف کرده، بلکه به لذت کتابخوانی به عنوان یکی از گونه های خوشبختی نیز دست یافته است.

“مهرداد زائری” و “بابک صابری” نیز روز یکشنبه ۱۸ اکتبر کتابی تصویری با عنوان “یک دوست بزرگ” را به علاقه‌مندانشان معرفی و عرضه می  کنند.“فریباوفی” و “امیر حسن چهل تن” دو داستان نویس شناخته شده ایرانی نیز روز گذشته، ۱۶ اکتبر در میزگردی با نوید کرمانی شرکت کردند و درباره ادبیات معاصر ایران به بحث و گفت و گو پرداختد. نشر سوژه رمان تازه ای از فریبا وفی را به زبان آلمانی در غرفه اش عرضه کرده است.

نمایشگاه کتاب فرانکفورت ۱۳اکتبر با سخنرانی سلمان رشدی، نویسنده تکفیر شده کتاب “آیه های شیطانی” آغاز شد و ۱۸ اکتبر پس از پنج روز به کار خود پایان می دهد. ایجاد گفتمان در عرصه های فرهنگی، تأمل درباره تحولات صنعت نشر در عصر دیجیتال، سیادت از آزادی بیان و تأمل در معضل پناهجویی و پیامدهای فرهنگی آن، مهم ترین موضوع‌های شصت و هفتمین نمایشگاه کتاب فرانکفورت است.