اهمیت آخرین گزارش جاوید رحمان برای روشن شدن ابعاد سرکوب آبان ماه
قسمت عمده ای از گزارش این گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران به جزئیات سرکوب خونین و شدید اعتراضات آبان ماه مردم ایران توسط حکومت جمهوری اسلامی اختصاص دارد.
به گزارش پناهنده نیوز، در آخرین روز بهمن ماه گذشته، متن کامل گزارش جاوید رحمان گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران که به موجب قطعنامه ۷۴/۱۶۷ مجمع عمومی سازمان ملل متحد تهیه گردیده منتشر شد. بزرگترین بخش این گزارش درباره کشته شدگان، زخمی ها و زندانی های قیام مردمی آبان ماه ایران بود. گزارشگر ویژه در گزارش خود را که پیش از جلسه بعدی شورای حقوق بشر سازمان ملل منتشر کرده بود نوشت که از شمار بالای کشته شدگان، جراحات شدید زخمی‌ها و بدرفتاری با بازداشت شدگان اعتراضات آبان ماه امسال شوکه شده است.
آقای رحمان در گزارش خود نوشته است که پیش از شروع تحقیقاتش انتظار این حجم بالای کشته شدگان، جراحات شدید زخمی‌ها و بدرفتاری با بازداشت شدگان طی اعتراضات آبان ماه را نداشته است. بنا بر تحقیقات ارائه شده توسط گزارشگر ویژه، بازداشت شدگان برای اعترافات اجباری شکنجه شده اند و یا مورد بدرفتاری قرار گرفته اند. گزارشگر ویژه از تعداد زیاد بازداشتیهای آبان ماه ۹۸ و بعد از آن ابراز نگرانی شدید کرده است و می گوید این نگرانی به دلیل دادگاه‌های ناعادلانه و محکومیت افراد و فعالین حقوق بشر بر اساس اعترافات اجباری تشدید می‌شود. همچنین گزارشگر ویژه ادعا کرده که مقامات امنیتی جمهوری اسلامی معترضان زخمی شده اعتراضات آبان ماه را از دسترسی به بیمارستان و درمان مناسب محروم کرده اند.
گزارشگر ویژه حقوق بشر ایران در گزارش مذکور نسبت به تداوم بازداشت وکلای زندانی همچون نسرین ستوده و امیرسالار داودی و فعالین معترض به حجاب اجباری چون یاسمن آریانی، منیره عربشاهی، مژگان کشاورز و صبا کردافشاری و همچنین وضعیت سلامتی آرش صادقی زندانی سیاسی که گونه نادری از سرطان استحوان دارد اظهار نگرانی کرده است.
به نقل از خبرگزاریها، گزارش گزارشگر ویژه حقوق بشر ایران به دو بخش کلی تقسیم شده است. در بخش اول جاوید رحمان به نگرانی‌های جاری از وضعیت حقوق بشر در ایران پرداخته است و در بخش دوم پس از جمع بندی اوضاع ایران، پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران ارائه نموده است . قسمتهای زیادی از گزارش آقای رحمان به سرکوب تجمعات اعتراضی امسال موسوم به قیام آبان ماه اختصاص داشت.
جزئیات مطرح شده در گزارش جاوید رحمان
مهمترین موضاعاتی که در بخش اول گزارش جاوید رحمان مورد بررسی قرار گرفته بود عبارتند از؛ تداوم استفاده از مجازات اعدام ، اعدام کودکان مجرم، وضعیت آزادی اندیشه و بیان، وضعیت زندانیان، آزادی تجمعات و انجمن ها، وضعیت زنان و اقلیت ها در جمهوری اسلامی و تأثیر تحریم ها بر وضعیت مردم ایران. در این بخش علاوه بر موضوعات مذکور گزارشگر ویژه شرح مفصلی درباره سرکوب خونین و خشن تجمعات اعتراضی هفته آخر آبان ماه امسال ارائه می‌دهد.
وضعیت گروه‌های اقلیت و تداوم آزار و بازداشت آنان همچون بازداشت بهاییان، فعالین کرد، ترک آذربایجانی و اهوازی از موضوعات مهمی می باشد که در بخش اول گزارش جاوید رحمان دیده می شود. گزارشگر ویژه قتل کولبران و سوختبران توسط عوامل امنیتی حمهوری اسلامی در مناطق مرزی ایران که اکثرا وابسته به اقلیتهای قومی هستند را نگران کننده توصیف نموده است.
در بخش اول گزارش گزارشگر ویژه حقوق بشر ایران به ادامه صدور حکم اعدام برای کودکان مجرم در ایران هم اشاره شده است. همچنین جاوید رحمان نوشته که گزارشاتی در خصوص اعمال تبعیض علیه اقلیت‌ها و زنان ایران دریافت کرده است و از نبود قوانین حمایتی از گروه‌های آسیب پذیر ازجمله کودکان اظهار نگرانی می کند.
در بخش اول گزارش، جاوید رحمان همچنین در خصوص ادامه محرومیت زنان ایرانی از حضور در ورزشگاه‌ها برای تماشای مسابقات ورزشی نوشته است و اظهار کرده که معاون رئیس جمهور اسلامی در امور زنان و خانواده گفته که هیچ مانعی برای ورود زنان به ورزشگاه‌ها وجود ندارد. در حالی که که دادستان کل ایران و شخصیت‌های مذهبی سطح بالا از رفع این ممنوعیت حمایت نمی‌کنند. رحمان در گزارش رسمی خود به ماجراهای مربوط به زنانی که قصد تماشای مسابقات فوتبال را داشته‌اند و مرگ سحر خدایاری* معروف به دختر آبی و ماجرای مرگ او در شهریور۱۳۹۸ بر اثر خودسوزی هم اشاره کرده است.
جاوید رحمان و بحران کرونا
لازم به ذکر است که پس از شروع بحران بیماری کرونا در ایران، جاوید رحمان که اواخر اسفند ۹۸در یک کنفرانس خبری در ژنو سوئیس صحبت می کرد، با اشاره به این که برخی زندانیان با تابعیت دوگانه نیز در معرض ابتلا به ویروس کرونا هستند گفت که به جمهوری اسلامی توصیه کرده است که همه زندانیان اهم از سیاسی و غیر سیاسی را به طور موقت آزاد کنند و قبل از خروج از زندان مورد آزمایش کرونا قرار دهند.
این درخواست آقای رحمان یک روز پس از آن بود که مقامات قوه قضاییه جمهوری اسلامی اعلام کردند که برای جلوگیری از گسترش ویروس کرونا، حدود ۷۰ هزار زندانی به مرخصی رفته‌اند. ولی خبری از آزادی زندانیان سیاسی شناخته شده نبود. البته چند روز بعد نازنین زاغری زندانی دوملیتی ایرانی – بریتانیائی به طور موقت با قید پابند الکترونیکی به مرخصی فرستاده شد و بعد اعلام کردند که مرخصیش را تا اطلاع ثانوی تمدید نموده اند.
* سحر خدایاری معروف به دختر آبی اسفند نود و هفت زمانی که قصد داشت به ورزشگاه آزادی برای تماشای دیدار تیم های استقلال ایران و العین امارات برود بازداشت و بعد به طور موقت آزاد شد. سحر وقتی دوشنبه ۱۱ شهریور ۹۸ فهمید که به ۶ ماه حبس محکومش کرده اند در مقابل دادسرای تهران اقدام بهخودسوزی کرد و یک هفته بعد در تاریخ ۱۸ شهریورماه در بیمارستان فوت کرد. این ماجرا باعث اعتراض بسیار شدید فعالان حقوق بشر و حقوق زنان در ایران شد و زیر فشار بین المللی سرانجام حکومت جمهوری اسلامی مجبور شد حداقل در یک مسابقه ملی درهای استادیوم آزادی در تهران را بر روی تماشاچیان زن باز کند.
