پایان سال سخت برای پناهجویان عازم اروپا و چشم انداز ۲۰۱۷
اکنون همه نگاهها به سوی یو ان اچ سی آر است که دبیر کل جدید سازمان ملل می گوید برنامه های وسیعی برای توسعه امکانات کمیساریای عالی پناهندگان وجود دارد.
پناهنده نیوز – سال ۲۰۱۶ میلادی سالی سخت برای پناهجویان بود. در این سال شرایط برای آواره شدن بیش از قبل تشدید شد و بالطبع آن عده بیشتری از مردم جهان چه به خاطر جنگ و چه به خاطر خشکسالی به لیست طویل پناهجویان افزوده شدند. از سوی دیگر کشورهای هدف پناهجویان توانستند سد محکمتری در برابر سیل پناهجویان ایجاد کنند.
در حالی که اروپا با بستن قرارداد با ترکیه توانست سیل قایقهای حامل پناهجویان از ترکیه به یونان را در شمال دریای مدیترانه کنترل کند و به میزان زیادی از آن بکاهد، سیل پناهجویان این بار از جنوب مدیترانه آغازی دوباره یافت و حرکت قایقهای نا امن از شمال آفریقا به خصوص لیبی به سمت ایتالیا شدت گرفت. سیلی که دست کم مطابق آمار رسمی ۵۰۰۰ زن و مرد و کودک را طی سال ۲۰۱۶ قربانی گرفت.
هرچند اروپائی ها و استرالیا توانستند در سال ۲۰۱۶ از تعدا پناهجویان در کشورهای خود بکاهند، اما این کار به قیمت نادیده گرفتن قوانین حقوق بشر و رشد گروههای راست افراطی تمام شد. دولت استرالیا همچمان نزدیک دو هزار پناهجوی عمدتا افغانی و ایرانی را در جزائر دورافتاده و در اردوگاههای بسیار کم امکانات نگه داشته است و اصرار دارد که با وجود مخالفتهای بین المللی به این روش خود ادامه دهد.
اکنون با پیروزی ترامپ در آمریکا که شعارهای تند بر ضد مهاجران می دهد، همه احزاب راست افراطی در اروپا خود را برای به دست گرفتن قدرت در انتخابات آینده کشورهایشان از همیشه تشنه تر نشان می دهند. انتخابات اخیر اطریش با فاصله نزدیک بین موافقان و مخالفان مهاجران عاقبت به شکست مخالفان خارجی ها انجامید و به اصطلاح برای پناهجویان و پناهندگان به خیر گذشت، اما معلوم نیست که انتخابات سال آینده در فرانسه و هلند و آلمان نیز چنین برای مهاجران و گروههای حامی آنها پایان خوشی داشته باشد.
اکنون احزاب دسته راستی آلمان تلاش می کنند تا از هر حادثه ای برای اثبات نظر خود مبنی بر خطرناک بودن پناهجویان استفاده کنند. حوادث شب سال نو قبل در شهر کلن آلمان و حادثه حمله با کامیون به مردم در بازارچه کریسمسی برلین در ایام مقارن با جشنهای سال نو امسال که در هردو آنها پناهجویان عامل اصلی وقوع بزه بودند، بدون شک اثرات بسیار بدی بر ذهن رای دهندگان آلمانی خواهد گذاشت.
بازگرداندن داوطلبانه و اجباری پناهجویان در سال ۲۰۱۶ از همه کشورهای اروپائی در مورد پناهجویان رد درخواست شده با جدیت بیشتری نسبت به سالهای قبل انجام شد. افشای توافقنامه ای بین دولتهای آلمان و افغانستان برای بازگرداندن نزدیک به چهل هزار پناهجوی افغان رد درخواست شده از آلمان به افغانستان سر و صدای بسیاری راه انداخت. به ویژه وقتی که در نیمه های ماه دسامبر گذشته اولین پرواز بازگرداندن اجباری ۳۴ پناهجوی رد درخواست شده را از فرانکفورت یک راست به کابل برد.
کشورهای دمکراتیک و مرفه شمال اروپا یعنی سوئد و نروژ و دانمارک هم که پیشتر به رعایت حقوق بشر بسیار التزام داشتند و به عنوان کشورهای دوست دار پناهجویان شناخته می شدند در سال گذشته رفتارهای خشنی برای بازگرداندن پناهجویان رد درخواست شده از آنها گزارش شد که نشان میداد حکومتهای این کشورها درجه تحمل پذیریشان کمتر شده است.
به هر صورت پناهجویان و پناهندگان در حالی به سال ۲۰۱۷ میلادی وارد می شوند که امید چندانی نه به حل شدن مسائل سیاسی و جغرافیائی در مناطقی که از آنها خارج شدند دارند و نه امیدی به بهبود شرایط پذیرش پناهجویان در دنیا. همچنان آتش چند جنگ در خاورمیانه شعله ور است و خشکسالی و نا امنی در آفریقای شمالی بیداد می کند. نظریه های مخالفت با پذیرش پناهجویان نیز روز به روز در جوامع کشورهای پیشرفته خریداران بیشتری پیدا می کنند.
دیگر همه نگاهها به سوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل یا یو ان اچ سی آر است که دبیر کل جدید سازمان ملل می گوید برنامه های وسیعی برای توسعه امکانات این کمیساریای عالی وجود دارد. برنامه هائی که اکثر کشورهای پناهنده پذیر از آ حمایت می کنند و تمایل دارند پذیرش پناهندگان را فقط از مجرای آن به انجام برسانند.
