گزارش: امکان افزایش سوء استفاده از مهاجرین خارجی در بازار کلیه ایران
پناهجویان افغان و مهاجرین خارجی در ایران، ممکن است به خاطر قانونی که انتقال کلیه به خارجی ها را فقط از طریق دهنده خارجی ممکن می داند مورد سوء استفاده قرار بگیرند.
پناهنده نیوز – چند هفته است که خبرهائی درباره فروش غیرقانونی کلیه به خارجی ها در رسانه های ایران منتشر می شود. در این خبرها نوعی پرده پوشی و نگفتن تمام حقیقت وجود دارد. از جمله اینکه در آنها اشاره ای نمی گردد به مسئله “هتل – بیمارستانها” که در تهران برای چنین منظورهائی به وجود آمده اند و با ارقام نجومی پذیرای بیمارانی از سراسر منطقه خلیج فارس و آسیای میانه می باشند. یا از بنیاد “بیماریهای خاص” و نقش پناهجویان و مهاجران افغان در این ماجرا نیز سخنی نیست.
خبر فروش کلیه به خارجی ها در حالی رسانه ای شد که این مسئله چندین سال است که در بازار خرید و فروش کلیه ایران رواج دارد. اما چرا این ماجرا اکنون رسانه ای شد؟ ابعاد دیگر قصه فروش کلیه و نقش خارجی ها در آن که ناگفته مانده چیست؟
خبر وزارت اطلاعات درباره انهدام باند قاچاق اعضای بدن انسان
این هفته وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در اطلاعیه‌ای، از انهدام یک باند قاچاق اعضای بدن انسان خبر داد. این وزارتخانه معتقد است که برخی عناصر سودجو در جامعه پزشکی مسئول قاچاق اعضای بدن برای عرضه به خارجی ها هستند.
به نقل از فارس، وزارت اطلاعات اعلام کرده است باندی که اخیرا اعضای آن دستگیر شده اند از باندهای اصلی قاچاق اعضای بدن انسان بوده که شناسایی گردیدند. با همکاری دستگاه قضایی، هفت نفر از عناصر آن دستگیر شدند.
در این اطلاعیه آمده است:«بر اساس اعترافات متهمان، اعضای این باند با جعل اسناد هویتی، اقدام به فریب مسوولان مراکز مربوطه کرده و از این طریق به اهداف و مطامع غیر قانونی خود دست می‌یافتند.»
خبر حضور بیماران خارجی در بازار کلیه ایران
چندی قبل در روزنامه آرمان از قول بهروز برومند که یک پزشک متخصص کلیه و مجاری ادار می باشد، اعلام شد که در برخی از بیمارستانها ««کلیه ایرانی‌ها را به خارجی‌ها می‌فروشند.» روزنامه آرمان از بهروز برومند به عنوان «پدر علم نفرولوژی ایران» نام برده و از این متخصص کلیه نقل کرده که او نسبت به «کار شرم‌آور برخی پزشکان و بیمارستان‌هایی که کلیه ایرانی‌ها را از طریق دلال‌ها به خارجی‌ها می‌فروشند»، ابراز تاسف کرده‌است.
او همچنین گفته بود : «در برخی بیمارستانها شاهد پیوند کلیه ایرانی‌ها از طریق دلال‌ها و قاچاقچیان به بیماران خارجی هستیم. این مایه تاسف برای همه است. کار پزشکان و دست‌اندرکاران این ماجرا نیز شرم‌آور است.»
بهروز برومند با اشاره به «قاچاق کلیه در ایران» گفته که وزارت بهداشت کشورمان باید هر نوع پیوند اعضا را برای افرادی که در ممالک خودشان امکانش را دارند، ممنوع کند وگرنه پیوند کلیه به خارجی‌ها فقط باید از گیرنده خارجی و تبعه همان کشور صورت پذیرد، نه‌اینکه کلیه یا سایر اعضای بدن یک ایرانی به بیمار خارجی پیوند زده شود.»
روزنامه آرمان یادآوری کرده‌است که پیشتر نیز ایرج فاضل رئیس جامعه جراحان ایران «بارها و بارها خرید و فروش کلیه را غیرقانونی دانسته و خواستار برچیده شدن بازار خرید و فروش کلیه در تمام کشور شده» و از جمله چندی پیش گفت که «خرید و فروش کلیه یکی از نقاط تاریک درحوزه سلامت کشور است.»
در همین رابطه، مصطفی قاسمی، رئیس انجمن حمایت از بیماران کلیوی با هشدار نسبت به فروش کلیه ایرانی به بیماران خارجی گفت: «این بیماران با مدارک جعلی به ایران می‌آیند و برخی از پزشکان بدون بررسی مدارک، با دریافت دستمزدهای میلیونی کلیه ایرانی را به آنها پیوند می‌زنند.» او همچنین اطلاع داد که از کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس، آذربایجان و افغانستان برای انجام پیوند کلیه ایرانی به کشور می‌آیند.
به نوشته این روزنامه «هنوز مشکل خرید و فروش کلیه بین بیماران کلیوی و دلالان اعضای بدن در ایران حل نشده که به تازگی موضوع دیگری تحت عنوان فروش کلیه به دلالان خارجی آن هم از سوی برخی پزشکان و بیمارستانهای کشور مطرح شده‌است»، اما «بنا برگفته رئیس انجمن نفرولوژی کشور در سال ۹۱، ۲۴هزار بیمار دیالیزی در کشور وجود داشته که سال جاری پنج هزار و ۵۰۰بیمار جدید به این تعداد افزوده شده و به طور کلی در ایران از هر یک میلیون نفر ۷۵نفر دارای نارسایی کلیه هستند.»
روزنامه آرمان همچنین نوشته‌است که اوایل سال جاری موضوع فروش اعضای بدن ایرانیان به دلالان خارجی شدت گرفت و در آن زمان سجاد رضوی رئیس اداره نظارت بر درمان وزارت بهداشت و درمان گفته بود: «در پیوند اعضای بیماران خارجی هم گیرنده و هم دهنده عضو حتما باید خارجی باشند و معمولا پیوند باید از نسبیت و فامیل نزدیک یا بیمار مرگ مغزی انجام شود» چرا که «چنانچه دهنده پیوند ایرانی باشد و گیرنده عضو یک فرد خارجی، بازار آشفته‌ای ایجاد خواهد شد و اغلب اهداکنندگان ایرانی به سمت مبالغ هنگفت رفته و دیگر پیوندها برای بیماران نیازمند ایرانی انجام نخواهد شد.»
امکان سوء استفاده از پناهجویان در بازار کلیه
نکته ای که در گزارشات و اخبار بالا به آن اشاره نشده، این است که خارجی ها در بازار کلیه ایران هم به عنوان گیرنده حضور دارند و هم به عنوان دهنده. بخشی از این بازار که دلالان “هتل – بیمارستانها” در آن نقش عمده ای بازی می کنند، خرید و فروش “کلیه” مهاجران و پناهجویان افغان می باشد.
نقش این دلالان این است که افغانهای ساکن ایران را راضی کنند تا با قیمتهای ارزان کلیه خود را در اختیار آنها قرار دهند. گفته می شود که کلیه این افراد به دلیل قیمت ارزانتر و بنیه قوی و سالم تر طرفداران بیشتری دارند.
با توجه به مسائل مطرح شده اخیر و سختگیری بیشتر در مورد ملیت طرفین معامله کلیه، ممکن است بیمارستانها و پزشکان نیز وقتی دو طرف گیرنده و دهنده هردو غیر ایرانی باشند احساس خطر کمتری کنند.همه این موارد می تواند باعث افزایش درخواست برای کلیه اتباع بیگانه بشود.
در چنین حالتی، با توجه به وضعیت نابسامان اقتصادی بیشتر پنا هجویان و مهاجرین افغان و نبود حمایتهای قانونی برای آنها، امکان سوءاستفاده از پناهجویان در بازار کلیه و اعضای بدن به شدت بالا می رود.
از آنجا که بیماریهای کلیوی در ایران به عنوان یکی از بیماریهای خاص تلقی می شوند، نقش “بنیاد بیماریهای خاص” که یک سازمان غیر دولتی است ولی توسط “فاطمه رفسنجانی” دختر رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اداره می شود نیز در مورد خرید و فروش کلیه به خارجی ها مورد پرسش است. این بنیاد و “انجمن بیماران کلیوی” تا چه حد در جریان معاملات کلان در بازار کلیه برای خارجی ها هستند و برای جلوگیری از محروم شدن بیماران کلیوی نیازمند داخلی از کلیه پیوندی تا به حال چه اقداماتی کرده اند؟ نحوه همکاری این دو نهاد با هتل – بیمارستانهای لوکس تهران چگونه و تا چه حد است؟
