چرا در گزارش آخر احمد شهید همجنس خواهان غایب بودند؟

گزارشگر ویژه: مانند بیشتر گونه‌های تبعیض، منشاء ترس از همجنس گرایان ترس، کمبود آگاهی و برانگیرش آزار است، نسبت به آن‌چه فکر می‌شود از “نـورم اجتماع” فاصله دارد. در ایران، بعضی از مقامات تلاش دارند این مساله را به مذهب مرتبط کنند.

پناهنده نیوز – در آخرین گزارش احمد شهید به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، اثری از شرح وضعیت اقلیتهای جنسی در ایران دیده نمی شد. پناهجویان ایرانی که درخواست پناهندگیشان به خاطر گرایش جنسیشان میباشد در این باره نگران هستند. آنها می گویند که اشاره نکردن ناظر ویژه در امور حقوق بشر ایران در این مورد ممکن است این طور تعبیر شود که وضعیت همجنس خواهان در ایران بهتر شده است و این مسئله تاثیر منفی در جواب به درخواست پناهندگی آنها بگذارد.

بخشی از جامعه پناهجویان ایرانی به خصوص در کشور ترکیه را اقلیتهای جنسی یا کسانی تشکیل می دهند که دارای تمایلات جنسی همجنس گرایانه هستند. این افراد که بیشتر در کشور ترکیه به سر می برند، شاید تنها گروه پناهجویان ایرانی باشند که موارد بسیار کمی از ادعای کذب در در ارائه درخواست پناهندگی آنها وجود دارد. به علت مسائل فرهنگی کمتر دیده شده که کسی برای سوء استفاده از مزایای پناهندگی به خودش تمایلات همجنس گرایانه نسبت بدهد. البته موارد کمی وجود دارد ولی تعداد آنها قابل توجه نیست.

بیشتر پناهجویان همجنس گرای ایرانی به خصوص در ترکیه با طی مراحل سخت و طولانی برای دادن درخواست و پذیرش روبرو هستند. آنها مجبور هستند این شرایط سخت را با وجود همه مشکلاتی که در مورد عدم قبول در جامعه نیز دارند به جان بخرند تا شاید در نهایت بتوانند به نقطه ای منتقل شوند که کسی با گرایشات جنسی ویژه آنها مشکلی نداشته باشد.

لازم به توضیح است که ماموریت احمد شهید گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران طی نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ۲۸مارس، ۸ فروردین ماه سل جاری با اکثریت آرا ماه به مدت یک سال دیگر تمدید شده است. تازه ترین گزارش او درباره وضعیت حقوق بشر  در مارچ سال جاری منتشر شده است.

سایت “ایران وایر” با آقای شهید درباره وضعیت اقلیت های جنسی در ایران که در گزارش تازه او بر خلاف گزارش های قبلی، مورد توجه قرار نگرفته، گفت و گو کرده است. در زیر خلاصه ای از این مصاحبه را می خوانید:

به‌عنوان گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران، در چه زمانی برای نخسین‌بار، نسبت به موقعیت اقلیت‌های جنسی در ایران آگاه شدید؟

من تقریبا به‌محض این‌که مسئولیتم را شروع کردم و حکمم را گرفتم، نسبت به موقعیت اقلیت‌های جنسی در ایران آگاه شدم. گروه‌های دادخواهی در زمینه حقوق اقلیت‌های جنسی، همراه با گروه‌های دیگر حقوق بشری‌ای که با این مساله مواجهه داشتند، همواره در دادن اطلاعات معتبر و مرتبط یاری‌رسان بوده‌اند. در عوض، من بخشی از گزارش دوم خود به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در مارچ ۲۰۱۳ را به افراد ال‌جی‌بی‌تی در کشور اختصاص دادم. من این بخش را بر شهادت‌های گرفته‌شده از دوازده تن از افراد جامعه ال‌جی‌بی‌تی ایران استوار کردم، افرادی که به‌تازگی از ایران فرار کرده بودند و هم‌چنین گزارش می‌دادند که به‌دلیل گرایش جنسی‌شان، به‌طور کلی یا جزیی مورد آزار قرار گرفته بودند.

یازدهم مارچ ۲۰۱۴، شما گزارشی درباره مسایل حقوق بشر در ایران داشتید، اما آن گزارش از جهت پرداختن به مسایل اقلیت‌های جنسی و نقض گسترده حقوق ایشان کاملا با گزارش گذشته شما در اکتبر ۲۰۱۳ متفاوت بود. چه‌چیزی از جانب شما در زمان میان دو گزارش روی داده است؟ چه‌چیزی در دیدگاه شما، در ارتباطتان با دولت ایران و در شرایط جامعه اقلیت‌های جنسی تغییر کرده است؟

مجمع عمومی سازمان ملل متحد و شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد محدودیت ستخگیرانه‌ای را از نظر تعداد واژه گان (اندازه متن) برای همه گزارش‌های من در نظر گرفته‌اند. در نتیجه، من اغلب قادر به پوشش تمام موارد مهم در همه گزارش‌هایم نیستم. واقعیت این است که فقط بخش‌های خاصی سازنده نسخه نهایی عمده آخرین گزارش‌های من هستند. این به این معنی نیست که موارد دیگر به همان اندازه مهم نیستند یا که حل شده‌اند یا به اندازه کافی به آن‌ها پرداخته شده است. در واقع از زمانی‌که من کارم را شروع کرده‌ام، آن‌جا هیچ تغییر مثبتی برای جامعه اقلیت‌های جنسی در ایران نداشته است. آن‌جا اظهارات تازه‌ای توسط مقامات ایرانی وجود دارد که من نگران هستم مبادا برای تحریک مردم به خشونت علیه اقلیت‌های جنسی درنظر گرفته شده باشد. سیستمی از تبعیض‌های قانونی‌شده در محل باقی مانده و قانون مجازات اسلامی جدید – همان‌طور که من در گزارش ۲۰۱۳ خود به شورای حقوق بشر به آن اشاره کردم – هیچ نگرانی عمده‌ای را کاهش نداده است. علاوه‌براین، درحالی‌که من یک بخش کامل را به این موضوع در گزارش اخیرم اختصاص ندادم، شما می‌توانید تمرکز روی بعضی موارد اقلیت‌های جنسی را در ضمیمه گزارش بیابید.

از دیدگاه شما، دلیل حساسیت از سوی دولت ایران پیرامون همجنسگرایی و مسایل جنسی چیست؟ راه‌حل مقابله با این حساسیت را چه می‌دانید؟

به ‌وضوح نمی‌توانم درباره مقامات ایرانی صحبت کنم، این تجربه من است که در کشورهای زیادی و نه‌تنها در ایران، تبعیض علیه اقلیت‌های جنسی، پدیده فرهنگی و اجتماعی تاسف‌باری است. مانند بیشتر گونه‌های تبعیض، منشاء آن ترس، کمبود آگاهی و برانگیرش آزار است، نسبت به آن‌چه فکر می‌شود از “نـورم اجتماع” فاصله دارد. در ایران، بعضی از مقامات تلاش دارند این مساله را به مذهب مرتبط کنند. به‌هرحال من این را به‌عنوان مساله ساده‌تری می‌بینم. افراد حاضر در اقلیت جنسی، مانند همه افراد، دارای حقوق پایه‌ای هستند که شامل حق حیات، آزادی، عدم تبعیض و برخورداری حریم خصوصی می‌شود. این برای مردم امکان‌پذیر است تا به ظواهر مذهب خاص شخصی خود توجه کنند و بدون نقض حقوق دیگران به آن‌ها عمل کنند. به این مفهوم، ارایه حقوق پایه‌ای برای افراد حاضر در اقلیت جنسی، با هیچ مذهبی که من می‌شناسم ناسازگار نیست.